Το τελευταίο δίαστημα στο internet μετά την τεράστια επιτυχία των κοινωνικών δικτύων (social media στα νεοελληνικά) παρουσιάστηκε μία νέα τάση πολύ πιο δημιουργική θα έλεγα. Αυτή είναι το λεγόμενο crowdfunding (ή αλλιώς χρηματοδότηση πλήθους συλλογική οικονομική στήριξη σε ελεύθερη μετάφραση του φίλου μου Γιώργου στα ελληνικά). Τί είναι όμως το crowdfunding;
Σύμφωνα λοιπόν με το αγγλικό άρθρο της Wikipedia (ελληνικό ακόμα δεν υπάρχει) το crowdfunding είναι η συλλογική προσπάθεια ατόμων (που συνήθως οργανώνονται μέσω διαδικτύου) να υποστηρίξουν οικονομικά την προσπάθεια κάποιου άλλου οργανισμού ή ατόμου ή εταιρείας να πετύχει κάποιο στόχο. Αυτός θα μπορούσε να περιλαμβάνει διάφορες δραστηριότητες, όπως προσφορά βοήθειας σε φυσικές καταστροφές, υποστήριξη καλλιτεχνών ή πολιτικών, επιστημονικών ερευνών, ή εταιρειών που κάνουν το πρώτο άνοιγμα (start ups). Στην κατηγορία αυτή ανήκει και το Kickstarter που ουσιαστικά είναι μία σελίδα που βοηθά και οργανώνει τη συλλογή δωρεών για κάποιο σκοπό. Υπάρχουν φυσικά και άλλες τέτοιες σελίδες αλλά εγώ θα αναφερθώ κυρίως σε αυτό. Συγκεκριμένα το Kickstarter βοηθά στη χρηματοδότηση προγραμμάτων (projects) που αφορούν κυρίως νέα προϊόντα ή έκδοση βιβλίων, παραστάσεις και ταινίες κλπ. Στη σελίδα με τις κατευθυντήριες γραμμές αναφέρονται φυσικά και όσα δεν δέχεται όπως π.χ. φιλανθρωπικές δωρεές ή κάλυψη διδάκτρων όπως και κατηγορίες προϊόντων (όπλα, καλλυντικά και αρκετές ακόμα κατηγορίες). Το Kickstarter είναι φυσικά και αυτό μία εταιρεία κερδοσκοπική και λαμβάνει ως προμήθεια το 5% του ποσού που θα συγκεντρωθεί για κάθε project.
Ας δούμε όμως πως δουλεύει όλο αυτό το σύστημα.
Έστω ότι έχετε μία νέα ιδέα για ένα προϊόν ή πχ μία θεατρική παράσταση. Για να την υλοποιήσετε φυσικά χρειάζονται χρήματα. Ας πούμε ότι η ιδέα σας είναι μία θήκη κινητού που φωσφορίζει το βράδυ για να το βρίσκετε στα σκοτεινά. Βρίσκετε τα υλικά, δημιουργείτε ενα καλούπι, φτιάχνετε την πρώτη θήκη αλλά δεν είναι τόσο καλή, την βελτιώνετε και τελικά καταληγετε σε ένα πρωτότυπο που πληροί κάποιες καλές προδιαγραφές. Κάπου εκεί κοιτάτε το πορτοφόλι σας και δεν υπάρχει μία για φτιάξετε τις 1000 θήκες που θέλατε να πουλήσετε. Εκεί λοιπόν μπαίνει το kickstarter στη μέση. Ανοίγετε λογαριασμό και ανεβάζετε ένα βίντεο που ουσιαστικά περιγράφετε την προσπάθειά σας και τα χρήματα που χρειάζεστε, όπως και πως θα τα αξιοποιήσετε. Πχ αγορά μηχανήματος για καλούπια, ή πληρωμή κάποιου εργολάβου για να φτιάξει την πρώτη σειρά. Βάζετε μία ημερομηνία ως στόχο για να μαζευτούν τα χρήματα. Τέλος αναλόγως της δωρεάς που θα κάνουν οι υποστηρικτές σας προσφέρετε κάποιο «δώρο». Με 2€ θα λάβουν μία ευχαριστήρια επιστολή και ένα αυτοκόλλητο με το σήμα της νέας σας εταιρείας. Με 7€ θα λάβουν μία θήκη από την πρώτη σειρά. Με 15€ θα λάβουν 3 θήκες από τον πρώτη σειρά. Με 50€ θα λάβουν 10 θήκες σε όποιο χρώμα θέλουν και μία με χαραγμένο το όνομά τους κ.ο.κ
Αν μέσα στο διάστημα που έχετε ορίσει τα χρήματα που θέλετε έχουν μαζευτεί, (100% ή παραπάνω) το project χρηματοδοτείται και αρχίζει η δουλειά για εσάς. Αν όχι οι χρήστες τελικώς δεν πληρώνουν τίποτα και εσείς βάζετε πλώρη για το επόμενο project. Αν βέβαια τα καταφέρετε θα αρχίσετε την παραγωγή της θήκης και την ενημέρωση των χρηστών για την πρόοδο της κατασκευής ή των αποστολών. Με τα χρήματα που θα κερδίσετε τελικά θα αρχίσετε κανονική παραγωγή και πιθανώς δημιουργία μίας σειράς θηκών ή παρόμοιων προϊόντων.
Με όλο αυτό το σύστημα επιτυγχάνεται ο στόχος πολλών ατόμων ή μικρών ομάδων αν χρηματοδοτήσουν εύκολα την ιδέα τους. Κάποιες ιδέες φυσικά πάνε άπατες. Άλλες όμως που είχαν μεγάλη αποδοχή πέτυχαν να συγκεντώσουν απίστευτα ποσά. Η πιο επιτυχημένη προσπάθεια (έως σήμερα) ήταν αυτή του pebble watch που έβαλε σαν στόχο τις $100.000 (τα οποία μάζεψε σε μόλις δύο ώρες από την εμφάνισή του στο kickstarter) και τελικά δέχθηκε (κρατηθείτε) $10.266.844 !!!! ως χρηματοδότηση. Οι χρηματοδότες έπαιρναν φυσικά με $115 ένα pebble watch, ενα ρολόι με δυνατότητα επικοινωνίας με bluetooth με το κινητό τους για να εμφανίζει μηνύματα και να εκτελεί εφαρμογές. Super cool…
Και καλά θα αναρωτηθεί κάποιος τόσο απλά είναι τα πράγματα; Η αλήθεια είναι πως αυτός ο τρόπος χρηματοδότησης έχει και κάποια μειονεκτήματα (κυρίως για αυτούς που ζητούν χρηματοδότηση βέβαια). Πρωτά από όλα θα πρεπει να μπορείτε να τηρήσετε τις προθεσμίες σας και να ολοκληρώσετε το έργο γιατί αλλιώς θα έχετε αρκετούς χρήστες να σας κυνηγάνε. Κατα δεύτερον θα πρέπει να προσέξετε ώστε η ιδέα σας επειδή θα κυκλοφορήσει ουσιαστικά να μην κλαπεί από κάποιον άλλον (ακόμα και εταιρεία) και σας προλάβει πριν μαζέψετε χρήματα ή πριν ολοκληρώσετε το project. Για τους χορηγούς υπάρχει το μικρό σχετικά ρίσκο σε περίπτωση που δώσουν χρήματα αλλά τελικά το αποτέλεσμα δεν είναι το αναμενόμενο. Μην ξεχνάτε βέβαια ότι οι πρωτοπόροι έχουν πάντα κάποια πιθανότητα αποτυχίας. Οπότε μην βάλετε όλα σας τα λεφτά σε κάποια ιδέα που φαίνεται πρόχειρη ή πολύ αισιόδοξη για να υλοποιηθεί.
Το Kickstarter λοιπόν το παρακολουθώ ανα διαστήματα για να δω τα νέα projects κυρίως της τεχνολογίας φυσικά αλλά και του design ή όποιου άλλου τομέα μου φανεί πως έχει κάποιο ενδιαφέρον. Η αλήθεια είναι ότι ακόμα δεν έχω χρηματοδοτήσει κάποιο project αν και είχα υπόψη μου διάφορα. Πολλά βέβαια πέτυχαν οπότε αν μη τι άλλο θα είναι διαθέσιμα και εκτός Kickstarter αργότερα.
Μπορείτε ρίξετε μία ματιά και πού ξέρετε ίσως βρείτε κάτι ενδιαφέρον.
Εδώ θα βρείτε μία λίστα από τη wikipedia με διάφορα crowdfunding sites. Κάποια ακολουθούν την πολιτική All or Nothing δηλαδη αν δεν μαζέψετε το επιθυμητό ποσό δεν παίρνετε τίποτα, ενώ άλλα το Keep it All που σημαίνει ότι κρατάτε ακόμα και το μικρότερο ποσό (μείον την προμήθεια της σελίδας) και αποφασίζετε αν θα επιστρέψετε τα χρήματα με κάποιον τρόπο στους χορηγούς σας.
Επίσης βρήκα και ένα άρθρο στο Βήμα που αναφέρει και το startersfund.com που δημιουργήθηκε από Έλληνα.
Update: Μετά από ενημέρωση από τον φίλο Μιχάλη ανακάλυψα κι άλλο ένα ελληνικό site το www.groopio.com.
Update 2: Νέο site πλατφόρμα crowdfunding Indiegogo
Update 3: ένα site για υποστήριξη κοινωνικών σκοπών χωρίς έξοδα δημιουργίας και ποσοστά από τις δωρεές http://www.youcaring.com/
Καλές Χορηγίες!
Κώστα, θα πρότεινα το croudfunding να αποδοθεί ως «συλλογική οικονομική στήριξη». Το «χρηματοδότηση πλήθους» μυρίζει πολύ μετάφραση.
Καλή επιτυχία στο ιστολόγιό σου!!
[…] ονομάζεται Dolfi και βρίσκεται σε εξέλιξη ήδη η καμπάνια συλλογικής χρηματοδότησης στην ιστοσελίδα Indiegogo. Τo Dolfi είναι στην πραγματικότητα […]